Maastricht je posledním geologickým stupněm (či věkem) druhohorní éry a křídové periody . Zahrnuje zhruba posledních 6 milionů let druhohor (před 72,1–66,0 Ma ). Název dostal podle nizozemského města stejného jména , v jehož okolí jsou objevovány sedimenty právě tohoto stáří.[1] Toto období končí velkým hromadným vymíráním na konci křídy .[2]
Podnebí
V průběhu pozdního maastrichtu (asi před 68,5 až 66,25 milionu let) dochází k celkovému globálnímu ochlazení klimatu. Oteplování pak nastává až zhruba 250 000 let před velkým vymíráním na konci křídy.[3]
Obratlovci tohoto období
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Souvrství Maevarano, před 70 miliony let
Madagaskar
Obří žába, dosahující 40 cm délky a 4 kg hmotnosti.
Beelzebufo
Svrchní křída až pozdní pliocén
Evropa a Severní Amerika
Poměrně robustní „mlokovitý“ obojživelník.
Albanerpeton
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Souvrství Hell Creek , před 68–66 mil. let
Montana, USA
Mohutný čtvernohý býložravec, největší zástupce skupiny.[4]
Ankylosaurus Edmontonia Euoplocephalus Tarchia
Souvrství Horseshoe Canyon, před 76–71 mil. let
Alberta, Kanada a Montana, USA
Velký obrněný dinosaurus.
Souvrství Dinosaur Park a jiné, asi před 76–67 mil. let
Alberta a Montana
Velký čtyřnohý obrněný dinosaurus.
Souvrství Ojo Alamo, svrchní křída
Nové Mexiko
Velký nodosaurid.
Kampán-maastricht
Rakousko, Rumunsko, Francie
Malý nodosaurid, délka asi 2,2 metru.
Souvrství Barun Goyot
Mongolsko
Jeden z největších ankylosauridů, délka až 8,5 metru.
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Enantiornis Hesperornis
Před 66,7 milionu let
Belgie
Primitivní zástupce kladu Neornithes, mající blízko ke kladu Galloanserae .
Před 71 až 66 miliony let
Francie , Rumunsko
Největší známý nelétavý křídový pták, odhadovaná hmotnost až kolem 150 kg.
†Judinornis
†Judinornis nogontsavensis
†Lectavis
†Lectavis bretincola
†Palintropus
†Palintropus retusus
†Tytthostonyx
†Tytthostonyx glauconiticus
Před 66,5 milionu let
Antarktida
Zástupce čeledi Vegaavidae.
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Ceratopsiani
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Anchiceratops ornatus
Anchiceratops Arrhinoceratops Nedoceratops Eotriceratops Leptoceratops Montanoceratops Pachyrhinosaurus Pentaceratops Torosaurus Triceratops was a very common Maastrichtian genus.
†Arrhinoceratops brachyops
†Nedoceratops hatcheri
†Eotriceratops xerinsularis
Před 68 až 67 miliony let
Alberta, Kanada
Obří rohatý dinosaurus.[6]
†Leptoceratops gracilis
†Montanoceratops cerorhynchos
†Pachyrhinosaurus canadensis
†Torosaurus latus
Před 68 až 66 miliony let
Severní Amerika
Obří rohatý dinosaurus.[7]
†Triceratops horridus
†Triceratops prorsus
Před 68 až 66 miliony let
Severní Amerika
Obří rohatý dinosaurus.[8]
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Dyrosaurus Mahajangasuchus
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Ornitopodi
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Amurosaurus riabinini
Amurosaurus Anatotitan Charonosaurus Edmontosaurus Hypacrosaurus Olorotitan Parksosaurus Rhabdodon Saurolophus Shantungosaurus Telmatosaurus Thescelosaurus Zalmoxes
†Anasazisaurus horneri
†Anatotitan copei
Asi před 68–65,5 miliony let, souvrství Hell Creek .
Západ Severní Ameriky.
Velký hadrosaurid, délka až 12 metrů.
†Barsboldia sicinskii
†Charonosaurus jiayinensis
Dálný Východ (Rusko)
Velký hadrosaurid s výrazným lebečním hřebenem.
†Edmontosaurus regalis
†Edmontosaurus annectens
†Edmontosaurus sakatchewansis
†Hypacrosaurus altispinus
†Kerberosaurus manakini
†Koutalisaurus kohlerorum
†Microhadrosaurus nanshiungensis
†Nanningosaurus dashiensis
†Olorotitan arhanensis
†Orthomerus dolloi
†Pararhabdodon isonensis
†Parksosaurus warreni
†Rhabdodon priscus
†Rhabdodon septimanicus
†Sahaliyania elunchunorum
†Saurolophus osborni
†Secernosaurus koerneri
†Shantungosaurus giganteus
Asi před 70 miliony let.
Čína
Jeden z největších hadrosauridů, délka až 15 metrů.
†Tanius sinensis
†Talenkauen santacrucensis
†Telmatosaurus transsylvanicus
†Thescelosaurus garbanii
†Thescelosaurus neglectus
Souvrství Hell Creek, asi před 68–65,5 miliony let.
Montana, USA
Menší ornitopod, délka asi 4 metry.
†Thespesius occidentalis
†Wulagasaurus dongi
†Zalmoxes robustus
†Zalmoxes shqiperorum
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Dracorex hogwartsia
Dracorex Pachycephalosaurus Prenocephale
†Pachycephalosaurus wyomingensis
†Prenocephale prenes
†Prenocephale brevis
†Prenocephale edmontonensis
†Prenocephale goodwini
†Sphaerotholus bucholtzae
†Stygimoloch spinifer
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Elasmosaurus
†Hydrotherosaurus alexandrae
†Ptakoještěři
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Hatzegopteryx thambema
Souvrství Densus-Ciula, Rumunsko
Jeden z největších ptakoještěrů, rozpětí křídel kolem 12 metrů.
Hatzegopteryx Nyctosaurus Quetzalcoatlus
†N. lamegoi
†N. gracilis
Severní Amerika
†Quetzalcoatlus northropi
Severní Amerika
Jeden z největších ptakoještěrů vůbec, rozpětí křídel až 13 metrů.
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Alamosaurus Velikost rodu Antarctosaurus ve srovnání s člověkem. Hypselosaurus , vejceIsisaurus Magyarosaurus Saltasaurus
Argentina
Obří sauropod.
Argentina
Obří sauropod.
Bruhathkayosaurus může být největším vůbec známým dinosaurem.
†Campylodoniscus ameghinoi
Grès à Reptiles, Francie; Španělsko
Středně velký sauropod, známý také z fosílií vajec.
Indie
†Jainosaurus septentrionalis
†Laplatasaurus araukanicus
Rumunsko
Malý sauropod, zřejmě ostrovní forma.
†Opisthocoelocaudia skarzynskii
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
Globidens Goronyosaurus Hainosaurus Mosasaurus Platecarpus Plotosaurus Prognathodon Taniwhasaurus Tylosaurus
†Goronyosaurus nigeriensis
†Hainosaurus bernardi
†Hainosaurus gaudryi
†Halisaurus platyspondylus
†Igdamanosaurus aegyptiacus
†Liodon sectorius
†Mosasaurus dekayi
†Mosasaurus hoffmanni
†Mosasaurus mokoroa
†Platecarpus bocagei
†Plesiotylosaurus crassidens
†Plotosaurus tuckeri
†Pluridens walkeri
†Prognathodon waiparaensis
†Taniwhasaurus oweni
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Abelisaurus comahuensis
Souvrství Allen ?, Souvrství Anacleto?, Argentina
Abelisaurus Albertosaurus Alioramus Carnotaurus Chirostenotes Arms of Deinocheirus Dromaeosaurus Dromiceiomimus Gallimimus Majungasaurus Nanotyrannus Noasaurus Nomingia Ornithomimus Pyroraptor Saurornitholestes Struthiomimus Tarbosaurus Therizinosaurus Tyrannosaurus rex Variraptor
†Adasaurus mongoliensis
Souvrství Nemegt, Mongolsko
†Albertosaurus sarcophagus
†Alioramus remotus
†Anserimimus planinychus
†Atrociraptor marshalli
†Avimimus portentosus
Souvrství Nemegt, Mongolsko
†Bagaraatan ostromi
†Bahariasaurus ingens
†Borogovia gracilicrus
†Bradycneme draculae
†Carnotaurus sastrei
†Deinocheirus mirificus
†Dromiceiomimus brevitertius
†Dryptosaurus aquilunguis
†Elmisaurus rarus
†Elopteryx nopcsai
†Erliansaurus bellamanus
†Euronychodon portucalensis
†Gallimimus bullatus
†Heptasteornis andrewsi
†Laevisuchus indicus
†Majungasaurus crenatissimus
†Masiakasaurus knopfleri
†Nanotyrannus lancensis
†Noasaurus leali
†Nomingia gobiensis
†Paronychodon lacustris
†Pyroraptor olympius
†Struthiomimus altus
†Tarbosaurus bataar
†Therizinosaurus cheloniformis
†Tochisaurus nemegtensis
†Troodon formosus
†Tyrannosaurus rex
†Variraptor mechinorum
Želvy
Taxon
Výskyt
Místo
Popis
Obrázek
†Pneumatoarthrus peloreus
Rostliny
Odkazy
Reference
↑ Johan Vellekoop, Pim Kaskes, Matthias Sinnesael, Jarno Huygh, Thomas Déhais, John W. M. Jagt, Robert P. Speijer and Philippe Claeys (2022). A new age model and chemostratigraphic framework for the Maastrichtian type area (southeastern Netherlands, northeastern Belgium) . Newsletters on Stratigraphy . 55 (4): 479-501. doi: 10.1127/nos/2022/0703
↑ http://www.pravek.info/novinky/era-dinosauru-skoncila-na-prelomu-jara-a-leta/
↑ Maurícius Nascimento Menezes, Patrick Führ Dal' Bó, Jon J. Smith, Amanda Goulart Rodrigues & Álvaro Rodríguez-Berriguete (2022). Maastrichtian atmospheric pCO2 and climatic reconstruction from carbonate paleosols of the Marília Formation (southeastern Brazil) . Journal of Sedimentary Research . 92 (9): 775–796. doi: https://doi.org/10.2110/jsr.2021.060
↑ https://dinosaurusblog.com/2017/10/19/ankylosaurus-reloaded/
↑ Sydney R. Mohr, John H. Acorn, Gregory Funston & Philip J. Currie (2020). An ornithurine bird coracoid from the Late Cretaceous of Alberta, Canada. Canadian Journal of Earth Sciences. doi: https://doi.org/10.1139/cjes-2019-0202
↑ https://dinosaurusblog.com/2018/04/16/eotriceratops-xerinsularis/
↑ https://dinosaurusblog.com/2017/05/04/kolosalni-ceratopsid-torosaurus/
↑ https://dinosaurusblog.com/2009/09/11/809836-kral-rohatych-dinosauru/
↑ https://www.idnes.cz/technet/veda/dinosaurus-ptakojester-katastrofa-vymirani-krida-66-milionu-let.A210901_224655_veda_vse
↑ SOCHA, Vladimír . Mosasauři z Pekelného potoka. OSEL.cz [online]. 26. srpna 2021. Dostupné online . (česky)
Externí odkazy
Zdroj
Poslední aktualizace obsahu: 2024-03-28 18:11:54
Zdroj: Wikipedia (autoři článku Maastricht (geologie) )
Licence textu: CC-BY-SA-3.0 Unported
Tento článek byl automaticky přejat z Wikipedie. Na obrázcích nebyly provedeny žádné změny. Obrázky se zobrazují ve zmenšené velikosti (jako miniatury). Kliknutím na obrázek získáte další informace o autorovi a licenci. Byly změněny prvky designu, odstraněny některé odkazy specifické pro Wikipedii (např. odkazy na Editaci a nebo na neexistující hesla) a provedena optimalizace pro rychlé načítání.