Dvojjazyčnost Horního Slezska

Kartogram znázorňující podíl německého obyvatelstva v polském Horním Slezsku (tučnější okraje správních krajů nejsou shodné s  Horním Slezskem, neboť zahrnují navíc některé polské okresy a nepočítají české Horní Slezsko)

Dvojjazyčné území v Horním Slezsku je největší oficiální území s německým jazykem ve „východní Evropě“. Němci z Horního Slezska mají i svůj vlastní německý dialekt slezskou němčinu, která se řadí mezi tzv. ostmitteldeutschen Dialekte, tedy dialekty středovýchodního německého dialektu. Počet příslušníků německé menšiny v Horním Slezsku (asi 92 % Němců z celého Polska)[zdroj?] je oproti svým historickým počtům velmi nízký. Před i během druhé světové války tvořili Němci na většině území Horního Slezska národnostní většinu.

„Vítejte v Krosnici“ (v polské a německé verzi)

Legální status

Památník německým vojákům padlým ve druhé světové válce

Zákon o zavedení menšinových jazyků jako druhého úředního jazyka na místní úrovni (tzv. pomocný jazyk) vstoupil v Polsku v platnost teprve 6. ledna 2005. Menšinové jazyky mohou být zavedeny jako pomocný jazyk v komunitách, ve kterých je podíl určité menšiny alespoň 20 procent z celkové populace. Před zavedením daného „pomocného“ jazyka musí být tento nejprve zapsán v úředním registru. Jakmile je jazyk zapsán stává se daná obec oficiálně dvojjazyčná.[zdroj?]

České republice je dán limit mírnější, a to 10 procent.[1] V českém Horním Slezsku není doposud žádné město ani vesnice, která by měla německou dvojjazyčnost. Tento fakt zapříčinily Benešovy dekrety. Ovšem i v českém Horním Slezsku existuje určitá komunita Němců, o kterých společnost de facto do roku 1989 nic nevěděla a tato neinformovanost ve společnosti stále zůstává. Tato německá komunita má své centrum na Hlučínsku, kde asi nejvýznamnější město pro komunitu jsou Bolatice (4 382 obyvatel) se 4,4 procenty německé populace a 5,3 procenty slezské populace. [2]

Seznam německých měst a vesnic v Horním Slezsku[zdroj?]

(údaje z roku 2010)

Gemeinde Chronstau/Gmina Chrząstowice (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 20. května 2008:

  • Chronstau/Chrząstowice
  • Danietz/Daniec
  • Dembio/Dębie
  • Dembiohammer/Dębska Kuźnia
  • Derschau/Suchy Bór
  • Dombrowitz/Dąbrowice
  • Fallmirowitz/Falmirowice
  • Lendzin/Lędziny
  • Tempelhof/Niwki

Gemeinde Colonnowska/Gmina Kolonowskie (okres Strzelce)

Oficiální dvojjazyčnost od 14. listopadu 2008:

Gemeinde Comprachtschütz/Gmina Komprachcice (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 1. prosince 2009:

  • Bowallno/Wawelno
  • Comprachtschütz/Komprachcice
  • Dometzko/Domecko
  • Dziekanstwo/Dziekaństwo
  • Ochotz/Ochodze
  • Polnisch Neudorf/Polska Nowa Wieś
  • Rothhaus/Osiny
  • Simsdorf/Pucnik
  • Zirkowitz/Zerkowice

Gemeinde Czissek/Gmina Cisek (okres Kędzierzyn-Koźle)

Oficiální dvojjazyčnost od 11. října 2007:

  • Blaseowitz/Błażejowice
  • Czissek/Cisek
  • Dzielnitz/Dzielnica
  • Kobelwitz/Kobylice
  • Landsmierz/Landzmierz
  • Lohnau/Łany
  • Mistitz/Miejsce Odrzańskie
  • Niesnaschin/Nieznaszyn
  • Podlesch/Podlesie
  • Przewos/Przewóz
  • Roschowitzdorf/Roszowice
  • Roschowitzwald/Roszowicki Las
  • Stöblau/Steblów
  • Suckowitz/Sukowice

Gemeinde Groß Döbern/Gmina Dobrzeń Wielki (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 1. prosince2009:

  • Groß Döbern/Dobrzeń Wielki
  • Borrek/Borki
  • Finkenstein/Brzezie
  • Chrosczütz/Chróścice
  • Czarnowanz/Czarnowąsy
  • Klein Döbern/Dobrzeń Mały
  • Krzanowitz/Krzanowice
  • Kupp/Kup
  • Horst/Świerkle

Gemeinde Gogolin/Gmina Gogolin (okres Krapkowice)

Oficiální dvojjazyčnost od 30. dubna 2010:

  • Chorulla/Chorula
  • Dombrowka/Dąbrówka
  • Goradze/Górażdże
  • Gross Stein/Kamień Śląski
  • Klein Stein/Kamionek
  • Malnie/Malnia
  • Oberwitz/Obrowiec
  • Oderwanz/Odrowąż
  • Sakrau/Zakrzów

Gemeinde Guttentag/Gmina Dobrodzień (okres Olesno)

Oficiální dvojjazyčnost od 4. července 2008:

  • Blachow/Błachów
  • Bonken/Bąki
  • Bzinitz/Bzinica Stara
  • Bziunkau/Bzionków
  • Charlottenthal/Klekotna
  • Dombrowitze/Dąbrowica
  • Ellguth Guttentag/Ligota Dobrodzieńska
  • Glowtschütz/Główczyce
  • Goslawitz/Gosławice
  • Guttentag/Dobrodzień
  • Heine/Kolejka
  • Kotzuren/Kocury
  • Lisczok/Liszczok
  • Makowtschütz/Makowczyce
  • Malchow/Malichów
  • Mischline/Myślina
  • Petershof/Pietraszów
  • Pluder/Pludry
  • Rendzin/Rędzina
  • Rzendowitz/Rzędowice
  • Schemrowitz/Szemrowice
  • Thursy/Turza
  • Warlow/Warłów
  • Wilhelmshort/Bzinica Nowa
  • Zwoss/Zwóz

Gemeinde Himmelwitz/Gmina Jemielnica (okres Strzelce)

14. listopadu 2008:

  • Gonschiorowitz/Gąsiorowice
  • Himmelwitz/Jemielnica
  • Lasisk/Łaziska
  • Liebenhain/Barut (Jemielnica)
  • Petersgrätz/Piotrówka
  • Wierschlesche/Wierchlesie

Gemeinde Klein Strehlitz/Gmina Strzeleczki (okres Krapkowice)

Oficiální dvojjazyčnost od 24. listopadu 2008:

  • Buhlau/Buława
  • Dobrau/Dobra
  • Klein Strehlitz/Strzeleczki
  • Komornik/Komorniki
  • Kopaline/Kopalina
  • Kujau/Kujawy
  • Lobkowitz/Łowkowice
  • Lorenzdorf/Wawrzyńcowice
  • Moschen/Moszna
  • Neubude/Nowy Bud
  • Neumühle/Nowy Młyn
  • Pechhütte/Smolarnia
  • Rasselwitz/Racławiczki
  • Schiegau/Ścigów
  • Schreibersdorf/Pisarzowice
  • Sedschütz/Dziedzice
  • Servitut/Serwitut
  • Ursulanowitz/Urszulanowice
  • Zellin/Zielina

Gemeinde Kranowitz/Gmina Krzanowice (okres Ratiboř)

Oficiální dvojjazyčnost od 19. listopadu 2008:

Oficiální dvojjazyčnost od 1. prosince 2009:

  • Woinowitz/Wojnowice

Gemeinde Leschnitz/Gmina Leśnica (okres Strzelce)

Oficiální dvojjazyčnost od 11. dubna 2008:

Gemeinde Lugnian/Gmina Łubniany (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 30. dubna 2010:

  • Biadacz/Biadacz
  • Brinnitz/Brynica
  • Heinrichsfelde/Grabie
  • Jellowa/Jełowa
  • Kempa/Kępa
  • Kobyllno/Kobylno
  • Kollanowitz/Kolanowice
  • Luboschütz/Luboszyce
  • Lugnian/Łubniany
  • Lugnian Dombrowka/Dąbrówka Łubniańska
  • Massow/Masów

Gemeinde Murow/Gmina Murów (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 31. března 2009:

  • Alt Budkowitz/Stare Budkowice
  • Dambinietz/Dębiniec
  • Friedrichsthal/Zagwiździe
  • Georgenwerk/Bukowo
  • Morczinek/Morcinek
  • Murow/Murów
  • Neu Budkowitz/Nowe Budkowice
  • Neuwedel/Święciny
  • Plümkenau/Radomierowice
  • Podewils/Kały
  • Süssenrode/Młodnik
  • Tauenzinow/Okoły
  • Zedlitz/Grabice

Gemeinde Oberglogau/Gmina Głogówek (okres Prudník)

Oficiální dvojjazyčnost od 1. prosince 2009:

  • Alt Kuttendorf/Stare Kotkowice
  • Blaschewitz/Błażejowice Dolne
  • Deutsch Müllmen/Wierzch
  • Dirschelwitz/Dzierżysławice
  • Friedersdorf/Biedrzychowice
  • Fröbel/Wróblin
  • Golschowitz/Golszowice
  • Kerpen/Kierpień
  • Leschnig/Leśnik
  • Malkowitz/Malkowice
  • Mochau/Mochów
  • Mutzkau/Mucków
  • Neu Kuttendorf/Nowe Kotkowice
  • Neuvorwerk/But
  • Oberglogau/Głogówek
  • Polnisch Müllmen/Mionów
  • Repsch/Rzepcze
  • Schwesterwitz/Zwiastowice
  • Syßlau/Sysłów
  • Twardawa/Twardawa
  • Zowade/Zawada

Gemeinde Proskau/Gmina Prószków (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 30. dubna 2010:

  • Boguschütz/Boguszyce
  • Chrzowitz/Chrzowice
  • Chrzumczütz/Chrząszczyce
  • Ellguth Proskau/Ligota Prószkowska
  • Follwark/Folwark
  • Gorek/Górki
  • Gross Schimnitz/Zimnice Wielkie
  • Jaschkowitz/Jaśkowice
  • Klein Schimnitz/Zimnice Małe
  • Neuhammer/Nowa Kuźnia
  • Proskau/Prószków
  • Winau/Winów
  • Zlattnik/Złotniki
  • Zlönitz/Źlinice

Gemeinde Radlau/Gmina Radłów (okres Olesno)

Oficiální dvojjazyčnost od 22. prosince 2006:

  • Alt Karmunkau/Stare Karmonki
  • Bischdorf/Biskupice
  • Ellguth/Ligota Oleska
  • Friedrichswille/Kolonia Biskupska
  • Kostellitz/Kościeliska
  • Neu Karmunkau/Nowe Karmonki
  • Psurow/Psurów
  • Radlau/Radłów
  • Sternalitz/Sternalice
  • Wichrau/Wichrów
  • Wollentschin/Wolęcin

Oficiální dvojjazyčnost od 29. prosince 2007:

  • Strassenkrug/Biskupskie Drogi

Gemeinde Rudnik/Gmina Rudnik (okres Ratiboř)

Oficiální dvojjazyčnost od 11. dubna 2008:

Gemeinde Stubendorf/Gmina Izbicko (okres Strzelce)

Oficiální dvojjazyčnost od 20. května 2008:

  • Boritsch/Borycz
  • Grabow/Grabów
  • Kroschnitz/Krośnica
  • Ottmütz/Otmice
  • Posnowitz/Poznowice
  • Schedlitz/Siedlec
  • Sprentschütz/Sprzęcice
  • Stubendorf/Izbicko
  • Sucho-Danietz/Suchodaniec
  • Tschammer Ellguth/Ligota Czamborowa
  • Zauche/Utrata

Gemeinde Tarnau/Gmina Tarnów Opolski (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 14. dubna 2008:

  • Konty/Kąty Opolskie
  • Kossorowitz/Kosorowice
  • Kupferberg/Miedziana
  • Nakel/Nakło
  • Przywor/Przywory
  • Raschau/Raszowa
  • Schulenburg/Walidrogi
  • Tarnau/Tarnów Opolski

Gemeinde Ujest/Gmina Ujazd (okres Strzelce)

Oficiální dvojjazyčnost od 19. listopadu 2008:

  • Alt Ujest/Stary Ujazd
  • Balzarowitz/Balcarzowice
  • Jarischau/Jaryszów
  • Kaltwasser/Zimna Wódka
  • Klutschau/Klucz
  • Niesdrowitz/Niezdrowice
  • Nogowschütz/Nogowczyce
  • Olschowa/Olszowa
  • Schironowitz/Sieroniowice
  • Ujest/Ujazd

Gemeinde Walzen/Gmina Walce (okres Krapkowice)

Oficiální dvojjazyčnost od 3. června 2009:

  • Broschütz/Brożec
  • Dobersdorf/Dobieszowice
  • Grocholub/Grocholub
  • Kramelau/Kromołów
  • Rosnochau/Rozkochów
  • Schwärze/Ćwiercie
  • Straduna/Stradunia
  • Walzen/Walce
  • Zabierzau/Zabierzów

Gemeinde Zembowitz/Gmina Zębowice (okres Olesno)

Oficiální dvojjazyčnost od 19. listopadu 2008:

  • Frei Kadlub/Kadłub Wolny
  • Kneja/Knieja
  • Lenke/Łąka
  • Oschietzko/Osiecko
  • Poscholkau/Poczołków
  • Pruskau/Prusków
  • Radau/Radawie
  • Schiedlisk/Siedliska
  • Zembowitz/Zębowice

Gemeinde Zülz/Gmina Biała (okres Prudník)

Oficiální dvojjazyčnost od 24. listopadu 2008:

  • Altsülz/Solec
  • Bresnitz/Brzeźnica
  • Dambine/Dębina
  • Ellguth/Ligota Bialska
  • Ernestinenberg/Górka Prudnicka
  • Fronzke/Frącki
  • Grabine/Grabina
  • Groß Pramsen/Prężyna
  • Josefsgrund/Józefów
  • Kohlsdorf/Kolnowice
  • Krobusch/Krobusz
  • Legelsdorf/Ogiernicze
  • Lonschnik/Łącznik
  • Mokrau/Mokra
  • Mühlsdorf/Miłowice
  • Neudorf/Nowa Wieś Prudnicka
  • Olbersdorf/Olbrachcice
  • Ottok/Otoki
  • Pogosch/Pogórze
  • Probnitz/Browiniec Polski
  • Radstein/Radostynia
  • Rosenberg/Rostkowice
  • Schartowitz/Czartowice
  • Schelitz/Chrzelice
  • Schmitsch/Śmicz
  • Simsdorf/Gostomia
  • Waschelwitz/Wasiłowice
  • Wilkau/Wilków
  • Ziabnik/Żabnik
  • Zülz/Biała

Gemeinde Opole/Gmina Popielów (okres Opolí)

Oficiální dvojjazyčnost od 30. září 2014:

Reference

  1. CS Magazin. www.cs-magazin.com [online]. [cit. 2020-09-13]. Dostupné online. 
  2. http://www.hlucinsko.eu/foto/volne_texty/soubory/11-1.PDF[nedostupný zdroj] Bakalářská práce „Jak se žije na Hlučínsku: případová studie obce Bolatice“ pro Masarykovu univerzitu v Brně od Kateřiny Malchárkové

Související články

Zdroj